LEEFBAARHEID en de HGO
Wat verstaan wij onder leefbaarheid?
De term leefbaarheid valt niet in een volzin te omschrijven. Het begrip kent dan ook heel veel omschrijvingen en is dan ook een containerbegrip. De oorzaak hiervan is gelegen in het feit dat leefbaarheid sterk subjectief is.
Simpel gezegd zou je over leefbaarheid kunnen zeggen dat het gaat over de mate waarin een buurt, wijk, dorp of ander gebied aantrekkelijk en/of geschikt is om te wonen of werken.
Het speelt bijvoorbeeld een grote rol in welke omgeving je de term leefbaarheid gebruikt. Mensen in een villawijk denken hierover anders over dan mensen die wonen in een wijk waar de woningen dichter op elkaar staan, of op het platteland. Kortom hoe de leefbaarheid in een wijk wordt ervaren is heel persoonlijk.
Om de leefbaarheid te verbeteren is het zeker nodig dat mede vanuit de bewoners haalbare initiatieven worden aangedragen, die kunnen bijdragen aan een verbetering van hun leefomgeving.
Welke elementen hebben invloed op de leefbaarheid?
Enkele elementen die hierbij een rol (kunnen) spelen zijn:
1. De staat van de woningen verbeteren
Het aanpassen, vernieuwen en herstellen van woningen is in de eerste plaats natuurlijk prettig voor de bewoners zelf, maar heeft een directe invloed op de algemene aanblik van een wijk. In wijken met veel corporatiewoningen hebben de woningcorporaties hierin meestal een bepalende rol.
2. Het verzorgen van de wijk
Indien een woonwijk er netjes en verzorgd uitziet, dan is het er over het algemeen prettiger wonen. Het zo min mogelijk rondzwerven van afval, het bijhouden van het (openbaar) groen geeft altijd een beter aanzien aan een wijk
3. Het voorkomen van overlast
Het is verder belangrijk dat overlastgevers in een wijk bij de lokale instanties bekend zijn en er zodoende meer gericht iets gedaan kan worden met een set aan maatregelen. Hierdoor kan dan wellicht de overlast van deze groep voor een deel worden beperkt. Corporatie, gemeente, zorg en welzijnsinstellingen en politie werken hierin samen.
4. Het uitbreiden van het aantal voorzieningen
Het hebben van een goede infrastructuur, winkels en diensten is een belangrijk element bij het bepalen hoe we leefbaarheid ervaren. De bereikbaarheid/openbaar vervoer en parkeerbeleid, spelen hierbij zeker ook een belangrijke rol.
Er zijn in Nederland steeds meer gebieden die te maken hebben met vergrijzing. Dit betekent dat het aantal bewoners en de samenstelling van de bevolking in een gebied veranderd. Dit heeft sterke gevolgen voor de leefbaarheid. Een gevolg hiervan zou kunnen zijn dat belangrijke voorzieningen verdwijnen.
5. Inspraak
Het is natuurlijk beter dat de mensen zelf de mogelijkheid hebben om mee te denken hoe een wijk zou moeten functioneren en hoe het allemaal te verbeteren. Dat wil beslist niet zeggen dat iedereen dat ook doet. De HGO is graag aanwezig bij het bespreken van plannen die van invloed zijn op de leefomgeving van bewoners van G&O.
Een wijkcentrum en/of buurthuis kan hierbij ook een rol spelen. Denk hierbij dan aan de contacten die hier met andere bewoners ontstaan en kunnen leiden tot een gesprek over problemen binnen een wijk.
6. Activiteiten en initiatieven van, vanuit en voor de bewoners
Ook hier is een goed toegerust wijkcentrum van grote betekenis. Hier kan men immers allerlei activiteiten/bijeenkomsten organiseren. Het is een fysieke locatie waar initiatieven kunnen worden opgestart. Een wijkcentrum en/of buurthuis is sowieso een belangrijk trefpunt voor elke wijk.
7. De rol van Woningcorporaties
Behalve de bewoners van een wijk, kunnen de corporaties zeker hun steentje bijdragen aan het bevorderen van de leefbaarheid. Een corporatie werkt in veel gevallen samen met gemeenten, welzijnsorganisaties en huurdersorganisaties.
Met de herziening van de WONINGWET 2022 hebben corporaties weer meer mogelijkheden dan voorheen om een bijdrage te leveren aan de leefbaarheid. Zo is er geen maximumbedrag meer dat corporaties aan leefbaarheid mogen uitgeven.
8. De rol van bewoners
Bewoners zijn zelf verantwoordelijk voor het woonplezier in het complex, maar ook de woonomgeving.
Bijvoorbeeld: door geluidsoverlast te voorkomen en geen vuil naast de containers of rommel op openbare plekken neer te zetten. Ze moeten de omgeving en hun huis zo schoonhouden zodat een ander geen last heeft van overhangende takken of ongedierte die door de rommel in de tuin worden aangetrokken en hier een naar gevoel van krijgen.
Het zou prettig zijn voor iedereen als men goed contact met de buren zou hebben zodat je
elkaar kan helpen als er iets is, maar ook kan aanspreken als er iets niet lekker gaat in je buurt.
Bijvoorbeeld eerst zelf met je buren in gesprek gaan als er iets speelt, voordat je er anderen bij betrekt.
De leefbaarheidsvisie van de HGO
Wanneer wij betrokken worden bij de beleidsvorming rondom leefbaarheid of het opzetten van nieuwe projecten vragen wij aandacht voor de boven genoemde elementen:
• De staat van de woningen: Wij vragen G&O om ervoor te zorgen dat het woningbezit goed wordt onderhouden
• Het verzorgen van de wijk: Wij vragen de gemeente om te zorgen voor een nette woonomgeving. G&O levert hier een bijdrage aan als het gaat om haar eigen wooncomplexen en de directe woonomgeving.
• Het voorkomen van overlast: Wij vragen de gemeente om mensen die overlast veroorzaken te helpen. G&O geeft signalen van overlast door aan de gemeente en andere samenwerkingspartners zoals zorg- en welzijnsinstellingen en de politie.
• Het voorzieningenniveau: De HGO wil dat er in elke buurt of wijk de juiste voorzieningen zijn voor de mensen die daar wonen. Denk aan openbaar vervoer, winkels en medische voorzieningen. Als dit niet zo is, vragen wij aan de gemeenten en/of G&O welke rol zij hier in kunnen spelen.
• Inspraak: De HGO vindt dat bewoners voldoende inspraak moeten krijgen. In hoeverre zijn bewoners van het complex of de buurt betrokken bij plannen die van invloed zijn op de leefbaarheid? Als bewoners door G&O worden uitgenodigd om plannen te bespreken, is de HGO graag van de partij.
• Activiteiten en initiatieven van, vanuit en voor de bewoners: Is er in de buurt of wijk een mogelijkheid om elkaar te ontmoeten en van waaruit activiteiten georganiseerd kunnen worden? En zo niet, kan de gemeente e/of G&O helpen om dit mogelijk te maken?
• De rol van woningcorporaties: Wij vragen aan G&O welke bijdrage zij levert aan de leefbaarheid in het complex of de buurt.
• De rol van bewoners: Als er problemen zijn in een wijk vraagt de HGO altijd ook wat bewoners zelf doen om het complex of de buurt leefbaar te houden of de leefbaarheid te verbeteren.